Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych to instytucja państwowa powołana do życia w 1994 roku. Ma ona na celu zaspokojenie roszczeń pracowników w przypadku, gdy firma w której pracowali, ogłosiła upadłość.
Instytucja taka była bardzo potrzebna na początku lat 90. XX wieku, kiedy po okresie transformacji ustrojowej, masowo upadały przedsiębiorstwa państwowe. Obecnie regulacje dotyczące ochrony powyższych roszczeń realizuje ustawa z dnia 13 lipca 2006 r. o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy (Dz. U. 2014r., poz. 272, z późn. zm.). Od 1 stycznia 212r. zadania określone w tej ustawie realizuje minister właściwy dla spraw pracy oraz marszałkowie województw za pośrednictwem Wojewódzkich Urzędów Pracy.
Powołanie Funduszu jest gwarancją otrzymania przez pracowników wynagrodzenia oraz innych świadczeń wynikających ze stosunku pracy (pod warunkiem, że zostały uwzględnione w ustawie), nawet w przypadku niewypłacalności pracodawcy.
Fundusz niestety nie pokryje zaległych wynagrodzeń w przypadku, gdy firma, mimo zaległości, nadal normalnie prowadzi działalność na rynku. Ponadto Fundusz nie zawsze pokryje wszystkie roszczenia pracownika. Pokryte bowiem zostaną jedynie roszczenia pracowników do maksymalnej wysokości średniego wynagrodzenia za pracę, a i to maksymalnie za trzy miesiące, licząc od momentu powstania niewypłacalności pracodawcy.
Świadczenia z FGŚP przysługują: osobom pozostającym w stosunku pracy, byłym pracownikom, osobom zatrudnionym na podstawie umowy o pracę nakładczą, osobom wykonującym pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy, zgodnie z Kodeksem cywilnym, osobom uprawnionym do renty rodzinnej, członkom rodziny zmarłego pracownika lub zmarłego byłego pracownika, osobom, które wykonują pracę zarobkową na podstawie innej niż stosunek pracy na rzecz pracodawcy będącego rolniczą spółdzielnią produkcyjną, spółdzielnią kółek rolniczych lub inną spółdzielnią zajmującą się produkcją rolną.
Z Funduszu zaspokajane są następujące roszczenia: wynagrodzenia za pracę; wynagrodzenia za czas niezawinionego przez pracownika przestoju, za czas niewykonywania pracy (zwolnienia od pracy) i za czas innej usprawiedliwionej nieobecności w pracy; wynagrodzenia za czas niezdolności pracownika do pracy wskutek choroby; odszkodowań, o których mowa w art. 361 § 1 Kodeksu Pracy; wynagrodzenia za czas urlopu wypoczynkowego; odprawy pieniężnej przysługującej pracownikowi; dodatku wyrównawczego, o którym mowa w art. 230 i 231 Kodeksu pracy; ekwiwalentu pieniężnego za urlop wypoczynkowy; składek na ubezpieczenia społeczne należnych od pracodawców.
