Podjęcie pracy często wymaga załatwienia wielu formalności, między innymi posiadania różnych dokumentów, które są wymagane przez pracodawcę. Jednym z nich jest książeczka zdrowia do celów sanitarno-epidemiologicznych, popularnie nazywana książeczką sanepidowską lub książeczką sanepidu.
Taka książeczka jest niezbędna m. in. do podjęcia pracy w działach spożywczych sklepów, w kuchniach, na stanowisku kelnera oraz w wielu innych miejscach. W tego typu dokument najlepiej zaopatrzyć się jeszcze przed rozpoczęciem poszukiwania pracy, ponieważ posiadanie wyrobionej książeczki jest często dużym atutem z punktu widzenia pracodawcy.
Załatwianie wszystkich formalności związanych z wyrobieniem książeczki zdrowia do celów sanitarno-epidemiologicznych należy zacząć od znalezienia najbliższej stacji Państwowej Inspekcji Sanitarnej. Warto sprawdzić godziny otwarcia takiego laboratorium, ponieważ bardzo często są one dostępne dla petentów jedynie przez bardzo krótki czas, na przykład godzinę – dwie dziennie lub wyłącznie w niektóre dni tygodnia.
Po zgłoszeniu się do Państwowej Inspekcji Sanitarnej osoby pragnące wyrobić książeczkę sanepidowską otrzymają trzy specjalne probówki na kał oraz instrukcje właściwego pobrania próbek. Najczęściej należy oddawać je w trzy kolejne dni. Na wyniki badań trzeba czekać często do dwóch tygodni, dlatego załatwienie formalności związanych z wyrobieniem książeczki warto jest zaplanować odpowiednio wcześnie. Celem badania jest potwierdzenie, że osoba, która chce podjąć pracę, nie jest nosicielem niebezpiecznych chorób.
Po otrzymaniu wyników badań kału trzeba zgłosić się na wizytę do lekarza medycyny pracy. W niektórych sytuacjach lekarz może zdecydować się na zlecenie dodatkowych badań, na szczęście dzieje się to stosunkowo rzadko. Na podstawie wszystkich informacji lekarz wydaje decyzję o braku przeciwwskazań do podjęcia danej pracy. Warto pamiętać, że mogą również wystąpić trwałe lub czasowe przeciwwskazania do pracy na określonym stanowisku.
Każda książeczka sanepidowska ma indywidualny termin ważności, dlatego co jakiś czas należy ją przedłużać. Na szczęście w tym celu nie trzeba ponowie wykonywać badania, wystarczy sama wizyta u lekarza medycyny pracy.
Teoretycznie zlecenie koniecznych badań pracowników jest obowiązkiem pracodawcy. To on również powinien pokryć związane z tym opłaty. W praktyce jednak ten ciężar jest przenoszony na pracownika, który musi samodzielnie załatwić wszystkie formalności oraz ponieść wymagane koszty związane z przeprowadzeniem wszystkich badań oraz wizytą u lekarza.
Konieczność wyrobienia książeczki zdrowia do celów sanitarno-epidemiologicznych jest na pewno dosyć kłopotliwa i związana z konkretnymi wydatkami, jednak często jest po prostu niezbędna do znalezienia zatrudnienia. Zdarza się, że pracodawcy zaznaczają w ogłoszeniach o pracę konieczność posiadania takiego dokumentu. Dlatego większość osób decyduje się na wyrobienie książeczki sanepidowskiej we własnym zakresie i na swój własny koszt.