Na kierowniku budowy ciąży pełna odpowiedzialność za realizację robót oraz zdarzenia, które podczas budowy mogą zaistnieć. Prawo bardzo szczegółowo określa zadania, jakie leżą po jego stronie, są jednak rzeczy, który od kierownika budowy nie można wymagać. Funkcję tę może spełniać tylko i wyłącznie osoba posiadająca uprawnienia do kierowania robotami budowlanymi.
Obowiązki kierownika budowy to:
zabezpieczenie terenu i protokolarne przejęcie od inwestora placu budowy,
prowadzenie niezbędnej dokumentacji budowy,
umieszczenie tablicy informacyjnej odnośnie budowy,
sporządzenie planu bezpieczeństwa, jak i planu ochrony zdrowia jeszcze przed rozpoczęciem prac budowlanych,
zagwarantowanie geodezyjnego wytyczenia obiektu,
kierowanie budową w sposób, który jest zgodny z obowiązującymi przepisami prawa budowlanego, bezpieczeństwa i higieny pracy, a także zgodnie z pozwoleniem na budowę,
po zakończeniu prac prowadzenie dokumentacji powykonawczej,
wstrzymywanie robót w przypadku, gdy istnieje zagrożenie bezpieczeństwa, a także niezwłoczne powiadomienie inwestora,
realizacja zaleceń zgodnie z wypełnionym dziennikiem budowy,
sprawdzanie szczelności wykonanych instalacji,
przekazanie inwestorowi do sprawdzenia lub odbioru poszczególnych robót,
zgłoszenie obiektu do odbioru po zakończeniu robót,
usunięcie ewentualnych wad,
uczestniczenie w czynnościach odbioru,
przekazanie inwestorowi dwóch oświadczeń:
1) o zgodności wykonania obiektu z projektem, warunkami pozwolenia i przepisami,
2) o doprowadzeniu do porządku terenu budowy i innych elementów, które w trakcie realizacji były wykorzystywane.
Warto pamiętać również o tym, iż kierownik budowy nie może samodzielnie decydować o wprowadzeniu zmian do projektu, ale ma prawo wnioskować do inwestora o ich dokonanie. Może również ustosunkować się do zaleceń zawartych w dzienniku budowy.
W związku z odpowiedzialnością, jaka ciąży na kierowniku budowy, teoretycznie inwestor powinien być zadowolony z jakości wykonywanych zadań, jednakże w praktyce nie zawsze tak jest. Wynika to z faktu, iż kierownik budowy nie ma obowiązku reprezentować interesów inwestora podczas kontaktów z wykonawcą. W szczególności, gdy zatrudnia go właśnie wykonawca. W tym wypadku o jakość wykonywanych robót dba przede wszystkim inwestor bądź też jego przedstawiciel na budowie, czyli nikt inny, jak inspektor nadzoru inwestorskiego.
Niejednokrotnie mylone są obowiązki kierownika budowy z projektantem, w szczególności odnośnie uprzednio wspominanych zmian dokonywanych względem projektu inwestorskiego. Należy pamiętać także o tym, że prawnie niedopuszczalne jest łączenie obowiązków i funkcji kierownika budowy z obowiązkami oraz funkcjami inspektora nadzoru inwestorskiego. Nierzadko zdarza się nadto, że funkcje kierownika budowy utożsamiane są z ekipą wykonawczą. Dla inwestorów znalezienie ekipy budowlanej z własnym „kierownikiem” jest rozwiązaniem mniej czasochłonnym, przy czym ów „kierownik”, nie jest funkcją, jaką spełnia określony prawem budowlanym kierownik budowy.
