Narażenie na czynniki szkodliwe, bądź dokuczliwe w pomieszczeniach biurowych, mogą prowadzić do tzw. „zespołu chorego budynku”. W sformułowaniu tym chodzi o to, że pracownicy biurowi mogą doświadczyć wielu dolegliwości, do których należy zaliczyć w szczególności: obniżenie zdolności koncentracji, podrażnienie błon śluzowych oczu, zmęczenie, zmiany skórne, duszności, jak również w skrajnych przypadkach także depresję. Artykuł 6 Dyrektywy 89/391/EWG Unii Europejskiej, nakłada na pracodawców obowiązek podjęcia niezbędnych środków w celu zapewnienia bezpieczeństwa, jak również ochrony zdrowia pracowników, włączając w to zapobieganie ryzyku zawodowemu. Pojawia się więc pytanie, co w takim razie pracodawca powinien zrobić, aby tego dokonać.
Jakie środki powinien stosować pracodawca, aby zapobiec ryzyku zawodowemu swoich pracowników?
Otóż do kwestii należy zaliczyć w szczególności:
- unika ryzyka i szybkie zapobieganie jego źródłu
- dostosowanie środowiska pracy indywidualnie do pracownika
- stosowanie nowych rozwiązań technicznych
- nadawanie priorytetu interesom ochrony zbiorowej, nad interesem ochrony indywidualnej
- właściwe instruowanie pracowników
Pracownicy biurowi
Do jednej z najliczniejszych grup zawodowych, zarówno w sektorze publicznym, jak i sektorze prywatnym są pracownicy biurowi. Pracownicy tacy w sposób szczególny są narażeni na ryzyko w związku z wykonywaniem przez nich pracy, przede wszystkim, jeżeli chodzi o dolegliwości zdrowotne przedstawione powyżej. Otóż przyczynami wyżej wymienionych dolegliwości są niewłaściwe parametry mikroklimatu, jak również obecność zanieczyszczeń mikrobiologicznych i chemicznych wewnątrz pomieszczeń biurowych. Aczkolwiek oprócz tych czynników, wpływ na przyczyny ryzyka zawodowego pracownika biurowego ma w dużym stopniu także hałas, nieodpowiednio przystosowane wyposażenie biurowe, promieniowanie optyczne, jak również drgania mechaniczne. Kształtowanie jakości środowiska w pomieszczeniach biurowych w znaczniej mierze uzależnione jest od uczestniczenia w procesie tym wszystkich zatrudnionych w biurach pracowników.
Cele oceny ryzyka
Oczywistym jest twierdzenie, iż obowiązkiem pracodawcy jest odpowiednie zapewnienie ochrony zdrowia i bezpieczeństwa na każdym stanowisko pracy, bez względu na wykonywany zawód. W pierwszej kolejności należy zbadać, czy ryzyko zawodowe jest akceptowalne, czy też należy zastosować odpowiednie środki ochronne. W następnej kolejności należy zapewnić ciągłą poprawę bezpieczeństwa i higieny pracy. Równie ważna jest kwestia wykazania pracownikom oraz organom nadzoru i kontroli, iż ryzyko zawodowe jest znane, jak również należy wykazać, czy zastosowane środki ochrony są odpowiednie do zidentyfikowanych zagrożeń.
Kiedy należy wykonać ocenę ryzyka zawodowego?
Otóż ocenę ryzyka zawodowego należy wykonywać na każdym stanowisku pracy. Ocena taka powinna zostać przeprowadzona za każdym razem, gdy zostały utworzone nowe stanowiska pracy, wprowadzono zmiany na tych stanowiskach, jak również, gdy zmienione zostały wymagania odnośnie dopuszczalnego poziomu czynników środowisk pracy.
Środki profilaktyczne
Do środków profilaktycznych zaliczyć można w szczególności takie kwestie, jak:
- zachowanie odległości oczu od monitora około 50 cm
- zapewnienie odpowiedniego natężenia oświetlenia
- dbałość o porządek i ład w miejscu pracy
- nie zastawianie dróg i przejść niepotrzebnymi materiałami
- poddawanie co najmniej, co 3 lata sprawności instalacji elektrycznej
- odpowiednie oznakowanie obiektów z instalowanymi urządzeniami elektrycznymi
- zapewnienie łączenia przemiennego pracy związanej z obsługą monitora ekranowego
- zapewnienie pomieszczeniom biurowym okresowych konserwacji i remontów
- zapewnienie do każdego stanowiska pracy bezpiecznego oraz wygodnego dojścia
- przestrzeganie zasad bhp podczas obsługi komputera
- zróżnicowanie krawędzi stopni schodów i posadzki
- przestrzeganie w zakładzie pracy zasad współżycia społecznego
- organizacja pracy w sposób zapewniający bezpieczne i higieniczne warunki jej wykonywania
- zapewnienie dostępu do gaśnicy
