Ryzyko zawodowe określane jest, jako prawdopodobieństwo wystąpienia niepożądanych zdarzeń, które związane są z wykonywaną pracą. Konsekwencją takich zdarzeń jest zwykle strata w postaci skutków zdrowotnych przede wszystkim u pracowników, co wynika ze sposobu wykonywania pracy bądź zagrożeń zawodowych występujących w danym środowisku pracy.
Ocena ryzyka zawodowego pozwala sprawdzać i oceniać, co może szkodzić w miejscu pracy bądź też, na jakie krzywdy narażeni są pracownicy. Dzięki dokonywanej ocenie można wdrażać nowe rozwiązania minimalizujące zagrożenia w środowisku pracy, jak i modyfikować aktualnie prowadzone działania. Ocena ryzyka prowadzi do upewnienia się odnośnie tego, że prawdopodobieństwo wystąpienia niepożądanych skutków środowiska pracy bądź wykonywanych czynności kształtuje się na minimalnym poziomie. Jest to istotne nie tylko z punktu widzenia zagrożenia względem zdrowia oraz życia pracowników, ale także na płaszczyźnie kondycji przedsiębiorstwa. Ewentualne wypadki powodują zmniejszenie wydajności pracy i produkcji. Związane są z ponoszeniem zwiększonych kosztów ubezpieczenia, także z ponoszeniem kosztów względem ewentualnego postępowania sądowego i tym podobnych przypadków.
Najważniejszym aspektem oceny ryzyka zawodowego jest określenie, jak znaczące zagrożenia występują w danym środowisku pracy, a także czy podjęte zostały odpowiednie działania względem ich zapobiegania, eliminowania i minimalizowania.
Ocena ryzyka zawodowego stanowi podejście, które w krajach Unii Europejskiej stosowane jest od dawna. Do prawa unijnego ów narzędzie zostało wprowadzone przeszło 20 lat temu. Długoletnie doświadczenie państw członkowskich w tej kwestii pokazuje, że narzędzie to pozwala tworzyć logiczny i konsekwentny system zabezpieczenia środowiska pracy, ochrony zdrowia i życia wszystkich pracowników. System, który pozwala minimalizować zagrożenia i lepiej zapobiegać ich ewentualnym skutkom, co odbija się bezpośrednio również na finansach i działaniu danego przedsiębiorstwa.
Zyski dla pracowników:
lepsze samopoczucie pracowników,
lepsza atmosfera w pracy,
większa poczucie bezpieczeństwa.
Zyski dla pracodawców:
zapobieganie ludzkiemu cierpieniu w firmie,
poczucie spełnienia obowiązku względem zachowania bezpieczeństwa i ochrony zdrowia pracowników,
lepsze funkcjonowanie przedsiębiorstwa.
Zyski dla pracowników oraz pracodawców to składniki, które dają sumę w postaci odpowiednio funkcjonującego przedsiębiorstwa. Ocena ryzyka zawodowego nie jest wymogiem, dlatego nie istnieją określony, ścisłe wzory jej charakteryzowania. Działania w tej kwestii winny być poparte logicznym i rozsądnym myśleniem. Pracodawca może na własną rękę konstruować zadania względem oceny ryzyka zawodowego. Może również korzystać z pomocy kompetentnych pracowników bądź ekspertów spoza przedsiębiorstwa.
W Unii Europejskiej rozpowszechnione jest podejście 5 kroków w ocenie ryzyka zawodowego, które swoje odzwierciedlenie może znaleźć w każdej firmie niezależnie od jej branży, jak i wielkości, przy czym najlepiej sprawdza się w małych firmach.
Podejście 5 kroków obejmuje:
Zebranie informacji niezbędnych do przeprowadzenia oceny ryzyka zawodowego.
Identyfikacja zagrożeń. Określenie poszczególnych zagrożeń dla każdego stanowiska pracy.
Oszacowanie ryzyka.
Określenie działań eliminujących bądź ograniczających ryzyko zawodowe.
Dokumentowanie wyników oceny ryzyka zawodowego.
Ryzyko zawodowe można określać wedle uproszczonej tabelki, jaką znajdziemy pod adresem: https://www.pip.gov.pl/pl/f/view/fobject_id:19937
