Zgodnie z kodeksem pracy, każdemu pracownikowi, zatrudnionemu na podstawie umowy o pracę, przysługuje urlop na żądanie. Wymiar jego to 4 dni kalendarzowe w ciągu roku kalendarzowego i co istotne- nie stanowią one dodatkowego czasu wolnego do przysługującego każdemu pracownikowi urlopu wypoczynkowego, ale są jego częścią.
Oznacza to, iż każdy dzień urlopu na żądanie, zmniejsza pulę dostępnego urlopu wypoczynkowego. W przypadku, jeśli pracownik nie posiada już urlopu wypoczynkowego, pracodawca nie może uwzględnić wniosku pracownika o udzielenie mu urlopu na żądanie.
Komu przysługuje urlop na żądanie?
Zgodnie z K. p. –każdemu pracownikowi, zatrudnionemu w oparciu o umowę o pracę, mianowania, wyboru i mianowania. Nie jest w tym wypadku istotne, czy pracownik jest zatrudniony na cały etat, czy na jakąś określoną jego część. Co ważne, dotyczy to także pracowników zatrudnionych w oparciu o umowę na czas określony, na zastępstwo, czy na okres próbny.
Kiedy zgłaszać chęć wykorzystania urlopu na żądanie?
Zgodnie z kodeksem pracy, sam wniosek o udzielenie powyższego powinien zostać złożony najpóźniej w dniu rozpoczęcia pracy, przy czym niedopuszczalne jest, aby nastąpiło to w momencie, kiedy pracownik powinien już tę pracę rozpocząć. Oznacza to, iż należy pracodawcę powiadomić przed terminem rozpoczęcia swojej pracy (zgodnej z grafikiem). Forma złożenia wniosku nie jest określona, istotne jest to, aby pracodawca się z nim zapoznał i mógł udzielić zgody (bądź jej odmówić)- w takim wypadku może to być forma pisemna, ustna, telefoniczna, e-mailowa, sms-owa, bądź jakakolwiek inna, czasami zdarza się iż formy są zawarte w regulaminie wewnętrznym firmy i należy wtedy ich przestrzegać, pod rygorem nieważności.
Czy pracodawca może sam ustalić pracownikowi termin urlopu na żądanie?
Nie. Następuje to tylko i wyłącznie na wniosek pracownika. Pracodawca może jedynie zatwierdzić go, lub odrzucić.
Czy pracodawca może odmówić udzielenia urlopu na żądanie?
Tak. Wprawdzie zgodnie z kodeksem pracy, pracodawca ma obowiązek udzielenia na wniosek pracownika takiego czasu wolnego, jednak nie jest to obowiązek bezwzględny. Jeśli przez absencję pracownika pracodawca nie będzie w stanie prowadzić działalności i nastąpiłby przestój- ma prawo odmówić pracownikowi urlopu na żądanie. Podobnie rzecz ma się w sytuacji, gdy pracownik wie wcześniej o planowanej absencji, ale spodziewając się, iż nie otrzyma urlopu wypoczynkowego – na przykład ze względu na urlopy innych pracowników, etc.- decyduje się na wykorzystanie właśnie urlopu w trybie „na żądanie”.
Pracodawca może odmówić także udzielenia w/w w przypadku, jeśli taki urlop ma na celu wymuszenie spełnienia swoich żądań (w sytuacji, gdy wszyscy pracownicy zgłaszają wniosek o udzielenie urlopu na żądanie)- swego rodzaju „strajk” oraz w sytuacji, jeśli pracownicy zostali powiadomieni wcześniej (najlepiej w formie pisemnej, w takiej formie, aby każdy pracownik mógł się zapoznać) iż w określone dni nie otrzymają wolnego- choćby w sytuacji „między świętami”- gdy większość pracowników planuje długi weekend, a pracodawca musi mieć zapewnioną ciągłość w procesie pracy.
