W roku szkolnym 2016/2017 stawka minimalnego wynagrodzenia zasadniczego w przypadku nauczycieli pozostaje bez zmian. Zmianie nie ulega również kwota średniego wynagrodzenia i wciąż utrzymuje się na poziomie z dnia 1 września 2012 roku. W rozporządzeniu podane są kwoty minimalne, organy prowadzące szkoły mogą je zatem podwyższyć na drodze stosownego regulaminu.
Na najniższe wynagrodzenie może liczyć jak zawsze nauczyciel stażysta, nieco większe nauczyciel kontraktowy i mianowany. Najwyższa stawka przysługuje nauczycielowi dyplomowanemu. Dodatkowo na wysokość pensji wpływa wykształcenie. Najbardziej cenieni są magistrzy posiadający odpowiednie przygotowanie pedagogiczne, niżej licencjaci i inżynierzy oraz osoby bez stosownego przygotowania nauczycielskiego.
Od roku 1982 i uchwalenie Karty Nauczyciela wysokość minimalnych stawek wynagrodzenia zasadniczego nauczycieli określana jest przez ministra właściwego do spraw wychowania na podstawie porozumienia z ministrem właściwym do spraw pracy przy uwzględnieniu opinii Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego.
Wynagrodzenie zasadnicze to jednak tylko jeden z wielu składników wynagrodzeń nauczycielskich. Według art. 30 ust. 3 Karty Nauczyciela średnie wynagrodzenie nauczycieli stanowi dla:
nauczyciela stażysty: 100%,
nauczyciela kontraktowego: 111%,
nauczyciela mianowanego: 144%,
nauczyciela dyplomowanego: 184%.
Jest to procent kwoty bazowej, określanej co roku w ustawie budżetowej. W roku 2016 kwota ta wynosi 2 717, 59 zł i jest taka sama od kilku lat. Podobnie zmianom nie ulega wysokość średniego wynagrodzenia nauczycielskiego.
Na podstawie art. 30 ust. Karty Nauczyciela w skład wynagrodzenia nauczyciela wchodzi:
wynagrodzenie zasadnicze,
dodatek za wysługę lat, funkcyjny, motywacyjny, za warunki pracy itd.,
dodatek za godziny nadliczbowe i wynikające z doraźnych zastępstw,
nagrody oraz inne świadczenia, które wynikają ze stosunku pracy (z wyjątkiem świadczeń pochodzących z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych oraz dodatków wiejskich czy mieszkaniowych).
Wysokość wszystkich wymienionych nagród, świadczeń i dodatków ustalana jest przez jednostki samorządu terytorialnego. Podczas podejmowania decyzji w tej kwestii powinny one wziąć pod uwagę m.in. wysokość średniego wynagrodzenia nauczycieli. Wynoszą one zazwyczaj od kilku do nawet kilkuset procent podstawowej kwoty bazowej. Im bogatsza jest dana gmina, tym zazwyczaj wyższe jest potencjalne wynagrodzenie nauczycieli. Na najwyższe dodatki funkcyjne mogą liczyć oczywiście dyrektorzy szkół, na najniższe wychowawcy klas. Podobnie zróżnicowane są wysokości dodatków motywacyjnych.
Nie da się jednoznacznie stwierdzić ile zarabia dany nauczyciel. Poza wynikającą z ustawy płacą zasadniczą, wysokość ewentualnych dodatków nie jest dla wszystkich nauczycieli taka sama. Uposażenie jest uzależnione m.in. od typu szkoły (podstawowa, gimnazjum, szkoła ponadgimnazjalna), ilości oddziałów oraz nawet lokalizacji placówki. Poza tym wysokość pensji znacząco podnosi tzw. „trzynastka” .
